Çekvalf sıvı veya gaz akışının tek yönlü olmasını sağlayan mekanizmaya sahip bir valftir. Bir boru hattında akışkanların geri dönmesi iş verimi ve prensibi açısından olumsuz bir durumdur. Çekvalfler, bu geriye akışı engellemek için kullanılır. Bu aletlerin ne olduğu, nerelerde kullanıldığı, nasıl bağlandığı, çeşitleri ve fiyatları hakkında detaylı bilgi için yazımızı okuyabilirsiniz.

Çekvalf Nedir?

Çekvalf, endüstriyel alanda sıvı ve gaz gibi akışkan maddelerin tek yönde akmasını sağlayan ve geriye doğru akışı engelleyen bir tür vana sistemidir. Çekvalfler emniyet valfi olarak da adlandırılır ve genellikle büyük tesislerde kullanılır. Bir çekvalfin parçaları arasında üst kapak, menteşe ve kapak bulunur. Vananın alt kısımda da sızdırmazlık contası yer alır. Materyali ve işlevleri, kullanıldığı makine ve ekipmana bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Çekvalf Nerelerde Kullanılır?

Çekvalf vanası, birçok tesiste yaygın olarak kullanılan bir üründür. Gıda sanayisinden hidrolik sistemlere, akvaryumlardan aspiratörlere kadar geniş bir kullanım alanı bulunmaktadır. 

• Kimya sanayisinde de gaz ve sıvı halde bulunan maddelerin tek yönlü akışını sağlamak için kullanılır. Ürünlerin güvenli bir şekilde taşınması ve işlenmesi için de önemli bir rol oynar.

• Akvaryum çekvalfleri, suyun tek yönde akmasını sağlayarak suyun akvaryumdan taşmasını önler. Bu sayede istenmeyen bölgelere su akışı engellenir ve akışkan dengesi korunur.

• Aspiratörlerde, hava ve dumanın tek yönde akmasını sağlar. Böylece iç mekanlar havalandırılmış ve temiz kalmış olur.

• Çekvalfler, genellikle müstakil evlerde rögar sistemlerine, toplu konutlarda logarlara monte edilir. Bunun yanı sıra, binaların kanalizasyon tesisatında tuvalet ile logar arasında kalan noktalara da takılabilirler.

Bir çekvalfin verimli çalışabilmesi için belirli bir basınç seviyesine ihtiyaç vardır. Bu nedenle, çekvalf seçerken ürünün bağlantı şekli, en yüksek ve en düşük basınç özellikleri, kurulum yönü gibi faktörlere dikkat edilmelidir.

Çekvalf Nasıl Bağlanır?

Çekvalfler genellikle boru hatlarına monte edilir. Montaj işlemi, çekvalf tipine ve kullanım amacına bağlı olarak değişebilir. Çekvalf bağlarken önce boru hattı kesilir, çekvalf monte edilir ve ardından boru hatları yeniden birleştirilir. 

Peki çekvalf bağlanırken nelere dikkat edilmeli?

1. Akış Yönüne Dikkat Edin

Çekvalfi boruya monte ederken akış yönünü doğru belirlemek önemlidir. Çekvalf üzerinde genellikle bir ok işareti bulunur ve bu ok, akış yönünü gösterir. Vanayı tesisata bağlarken bu okun akış yönüyle aynı olmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde, çekvalf akışkanın ilerleyişini tamamen engelleyebilir.

2. Klapenin Hareketini Kontrol Edin

Çekvalfin düzgün çalışması için klapenin sorunsuz hareket etmesi gerekir. Zamanla klapenin menteşesinde tortu, pislik veya diğer maddeler klapenin hareketini engelleyebilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla bakım yaparak klapenin temiz ve sorunsuz çalışmasını sağlamak gerekir..

3. Dip Klapesi Bağlantısı:

Pompa hatlarında kullanılan dip klapesi, akışkanın rezervuar kısmına geri boşalmasını ve pompanın susuz kalmasını önler. Dip klapesi genellikle filtre ve çekvalf birleşimi olarak düşünülebilir. Yani akışkanın temiz olması için filtre görevi görürken aynı zamanda gövde içerisindeki yaylı kısım ile geri akışı önler. Temiz su hatlarında kullanılması uygundur.

Çekvalf Çeşitleri

Çekvalfler farklı tasarımlara ve çalışma prensiplerine sahip olabilir. Kullanım amacına göre kullanılan çekvalf tipleri şunlardır:

Yaylı Çekvalf

Yaylı çekvalfler, akış eksenine dik bir şekilde hareket eder. Bunu içerisindeki disk ile yapar ve %100 sızdırmazlık sağlar. Basınç azaldığında, yayın kuvvetiyle vana otomatik olarak kapanır. Dikey ve yatay pozisyonda kullanılabilen bir malzemedir..

Tilting Çekvalf

Şiddetli kapanma ve gürültüyü önlemek için bir damper ünitesine sahiptir. Ayar valfi varsa kapanma hızı ayarlanabilir. Sağ, sol, dikey ve yatay şekilde montaj yapılabilir.

Wafer Çekvalf

Diğer vana türlerinde olduğu gibi wafer çeşidinde iki flanş arasına kolayca monte edilebilen bir valftir. Üzerinde o-ringler bulunur ve conta görevi görerek tesisat montajını kolaylaştırır.

Dual Tip Çekvalf

Kısa montaj boyuna sahiptir ve fazla yer kaplamadan monte edilebilir. Akış yönünde bir hareket olduğunda içerisindeki disk geri çekilir ve sıvının yönlendirilmesine izin verir.

Disko Çekvalf

Bu valf tipinde de basınç oluştuğunda disk geri çekilir ve akışa izin verir. Fakat diğer çeşitlerden farklı olarak, diskin dönmesiyle çalışır.

Toplu Çekvalf

Atık su sistemlerinde kullanılan valf türlerindendir. Bulundurduğu klape, atık suların geri dönüşünü engeller; hijyen ve sızdırmazlık sağlar.

100’lük Çekvalf

100 mm çapında üretilen bir valftir. Kilitli ve terazili bir mekanizmaya sahiptir. Havalandırma sistemlerinde kokuların önlenmesi ve su basmalarının engellenmesi için yardımcı bir parçadır.

Kompresör Çekvalf

Gaz ve havayı sıkıştıran kompresörlerde sıkça kullanılır. Farklı giriş ölçülerine ve hacimde modellere sahiptir.

Benzin Çekvalf

Yine tek yöndeki akışa izin verir ve genellikle hidrolik sistemlerde kullanılır.

Çekvalf Fiyatları

Çekvalf fiyatları, birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu yüzden net bir fiyat söylenemez. Özellikle çekvalfin tipi, boyutu, malzemesi ve markası gibi faktörler, fiyatlandırmada belirleyici rol oynar. Önceki başlıklarda da bahsettiğimiz gibi yaylı çekvalfler, diskolu çekvalfler, toplu çekvalfler gibi çeşitleri vardır ve her bir çeşidin özellikleri/kullanım alanları farklıdır, bu da maliyete etki eder.

Çekvalflerin boyutları da maliyeti etkiler. Daha büyük sistemlerde ve yüksek basınç alanlarında daha büyük valflerin kullanımı gerekebilir bu da daha yüksek bütçelere işaret eder. Çekvalfler genellikle çelik, paslanmaz çelik, pirinç veya plastik gibi çeşitli malzemelerden üretilir. Malzeme kalitesi ve dayanıklılığı da fiyatı etkiler. Bu alanda uzman kişilere danışarak hangi materyal, çeşit ve boyutta çekvalf kullanmanız gerektiği konusunda bilgi edinebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Çekvalf ne işe yarar?

Çekvalfler, bir boru hattında geri akışı engelleyerek akış kontrolünü sağlar. Bu, sistemde istenmeyen geri tepme veya geri akışın önlenmesine yardımcı olur. Hem akışkanların doğru iletilmesi hem de kirli ve temiz ürünlerin karışmaması için oldukça önemlidir.

Çekvalf nasıl çalışır?

Çekvalfler, akışkanın bir yönde serbestçe akmasına izin veren ancak ters yönde akışı engelleyen bir mekanizma kullanır. Bu mekanizma genellikle bir salmastra, menteşe veya kılavuz gibi yapılarla sağlanır.

Çekvalf neden ses yapar?

Çekvalfler bazen çalışırken ses yapabilir. Bu genellikle valfin içerisindeki akışkanın ani basınç değişikliklerinden kaynaklanır. Ses genellikle valfin tasarımına, akış hızına ve basınç farkına bağlı olarak değişebilir. Beklenmeyen, normal dışı bir ses duyulduğunda ise arıza durumu düşünülmeli ve en kısa sürede bakımı sağlanmalıdır.